Moet je tillen met een rechte rug?

Inleiding

Wanneer je rugpijn wil verminderen of voorkomen is je rug rechthouden tijdens het tillen en bukken één van de meest gehoorde adviezen. Maar de vraag is of het tillen met een rechte rug wel echt zo goed is. In dit artikel lees je alle feiten en fabels over het rechthouden van de lage rug.

Okay, Let’s Go!

Waar komt het idee van je rug rechthouden vandaan?

In de jaren 60 is er veel aandacht gekomen voor schade aan de tussenwervelschijf (discus) als oorzaak van rugpijn. Niet veel later werd er een techniek uitgevonden waarbij de druk in de tussenwervelschijf kon worden gemeten. Bij activiteiten zoals tillen en bukken met een gebogen rug is de druk in de tussenwervelschijf het hoogst (zie afbeelding).

Wanneer rugpijn uit de tussenwervelschijf kan komen en de druk in de tussenwervelschijf tijdens het bukken hoger wordt, lijkt er een logisch verband te liggen tussen bukken en rugpijn. De oplossing leek logisch: door je rug recht te houden, houd je de hefboom van je romp klein en de druk op de tussenwervelschijf laag. Men ging ervan uit dat je hierdoor rugpijn wel zou kunnen verminderen of voorkomen.

Helpen ergonomische programma’s rugpijn voorkomen?

Nadat de theorie over de druk in de tussenwervelschijven voet aan grond kreeg, zijn er tal van ergonomische programma’s ontwikkeld. Deze programma’s zijn geïntroduceerd om voor een veilige werkomgeving te zorgen en de kans op uitval op het werk te verkleinen.

Bedrijven investeren veel tijd en geld om hun werknemers te trainen om een ergonomische houding aan te nemen tijdens hun werkzaamheden. Gewichten boven de 10 kg moeten dicht bij het lijf worden gehouden, tillen moet met een rechte rug en tillen met een gebogen rug is taboe. Tal van zorgverleners en sportcoaches hebben deze adviezen overgenomen en geïntegreerd in hun behandelingen en oefeningen.

Je rug rechthouden: de bewijslast

Onderzoek laat zien dat het rechthouden van de rug tijdens activiteiten zoals tillen en bukken rugpijn niet voorkomt (ref, ref, ref, ref). Bij werknemers die met een gebogen rug tillen komt rugpijn niet vaker voor dan bij mensen die met een rechte rug tillen.

Sommige onderzoekers geven als verklaring dat de tiladviezen niet goed zijn uitgelegd of dat mensen zich misschien niet aan deze adviezen hebben gehouden. Een meer aannemelijke verklaring is dat rugpijn niet simpel kan worden opgelost door mensen hun rug recht te laten houden. Rugpijn is complex en kan door veel verschillende factoren ontstaan. Daarbij is het vaak lastig te achterhalen waar de pijn vandaan komt en of dit wel te maken heeft met een probleem van de tussenwervelschijf.

Is tillen wel de oorzaak van rugpijn?

Terwijl mensen vaak aangeven dat rugpijn ontstaat tijdens het tillen, bukken, buigen of draaien, betekent dit niet automatisch dat dit ook de oorzaak van de rugpijn is. Alhoewel het tillen, bukken, buigen of draaien soms het moment kan zijn waarop rugpijn ontstaat, is de oorzaak vaak te vinden in andere factoren.

Het gaat er niet om hoe je tilt, bukt, buigt of draait, maar of je rug hier zowel fysiek als psychologisch op voorbereid is.

Rugpijn kan komen door een overbelasting, een onderbelasting of door stress. Ook vermoeidheid, angst, verminderde spierkracht, uithoudingsvermogen, gebrek aan vertrouwen in je rug of ervaringen uit het verleden bepalen of rugpijn ontstaat wanneer je tilt, bukt, buigt of draait.

Moet je je rug dan nooit rechthouden tijdens tillen?

Bij acute lage rugpijn kan het verstandig zijn tijdelijk het tillen, bukken, buigen en draaien te vermijden zodat de rug tot rust kan komen. Een strategie is dan om je rug tijdelijk recht te houden. Wanneer je net door je enkel bent gegaan zal je het waarschijnlijk ook een aantal dagen rustiger aan doen. Wanneer de pijn uiteindelijk minder wordt, is het belangrijk je rug juist weer te gaan belasten.

Je rug juist niet rechthouden!

Onze rug is gemaakt om te tillen, te bukken en te draaien. Je rug moet in het dagelijkse leven allerlei verschillende bewegingen maken. Je rug heeft deze bewegingen nodig om gezond te blijven. Zo blijft het bindweefsel (banden, spieren, pezen) in je rug sterk.

Het vermijden van tillen, bukken, buigen en draaien bij langer aanhoudende rugpijn is niet verstandig. Dit kan ervoor zorgen dat het bindweefsel belasting steeds minder goed kan tolereren. Wanneer je dan toch iets tilt, buigt of draait, is de kans op rugpijn groter.

Het continu rechthouden van je rug kan zorgen voor spanning en pijn. Ook kan het zenuwstelsel hierdoor te ‘beschermend’ worden. Het houden van een rechte rug werkt dan averechts. Mogelijk kunnen we het advies om te tillen met een rechte rug zien als de oorzaak van de toename van rugklachten.

De cirkel doorbreken

Na het lezen van dit artikel kan het zijn dat je beseft dat je je rug misschien te vaak rechthoudt. Het kan dan verstandig zijn je rug juist weer weerbaarder te maken voor bewegingen zoals tillen, bukken, buigen en draaien.

Je kunt je rug weer laten wennen door deze bewegingen juist weer te gaan maken. Doe dit wel met beleid en bouw dit rustig op; je rug heeft tijd nodig om hier weer aan te wennen. Het starten met mobiliserende of richtingspecifieke oefeningen kan helpen wanneer je je rug weer wilt laten wennen aan deze bewegingen. Zo maak je je rug weerbaarder voor de verschillende bewegingen die je in het dagelijks leven nodig hebt.

Wil jij weten of het rechthouden van jouw rug mogelijk het herstel van jouw rugpijn belemmerd? Volg nu de volgende cursus: