Inleiding
Wanneer je lage rugpijn hebt, overweeg je misschien om naar de huisarts te gaan. Maar is het wel nodig om naar de huisarts te gaan met rugpijn en wat kan de huisarts voor je betekenen? De antwoorden op onderstaande vragen zorgen ervoor dat jij een goede overweging kunt maken.
Okay, Let’s Go!
In het kort
- Voor rugpijn hoef je meestal niet naar de huisarts
- De huisarts stuurt je alleen naar een medisch specialist wanneer het vermoeden bestaat dat rugpijn komt door een specifieke ziekte of aandoening
- De huisarts kan jouw vragen beantwoorden en je begeleiden in het herstel.
- Hij of zij stuurt je zo nodig door naar een andere discipline.
- De huisarts kan medicatie voorschrijven zodat je beter kunt functioneren, maar dit hoeft vaak niet.
Je hebt rugpijn: wanneer moet je naar de huisarts.
In de meeste gevallen is het niet nodig om met rugpijn naar de huisarts te gaan. Rugpijn gaat meestal vanzelf over en er is veel dat je zelf kunt doen om rugpijn te verhelpen.
Toch zijn er enkele situaties waarin je zeker naar de huisarts moet gaan:
- Als de rugpijn gepaard gaat met koorts, onbedoeld gewichtsverlies of andere tekenen van ziekte.
- Als de rugpijn heel ernstig is, niet verbetert na een paar dagen rust en jij je veel zorgen maakt.
- Als je een geschiedenis van kanker hebt en plotseling rugpijn krijgt zonder aanleiding.
- Als je lage rugpijn met uitstraling hebt en merkt dat je in sterke toename verminderde kracht of gevoel hebt.
- Als de rugpijn begon na een ongeval of letsel.
- Als rugpijn je werksituatie in ernstige mate beïnvloed.
- Als je veel stress ervaart door jouw rugpijn en je niet weet wie jou het best kan helpen.
📚 Lees ook: Wat zijn alarmsignalen bij rugpijn?
Je hebt rugpijn: wanneer moet de huisarts je doorsturen naar een medisch specialist?
Het voornaamste doel van de huisarts is je te adviseren en begeleiden in het herstel. Het is dan vaak ook niet nodig je door te sturen naar een medisch specialist zoals een neuroloog of orthopeed.
Toch zijn er enkele gevallen waarbij de huisarts je toch moet doorverwijzen naar een medisch specialist:
- De huisarts vermoedt dat je rugpijn komt door een ernstige aandoening, zoals kanker of een andere aandoening waarbij er druk op het ruggenmerg ontstaat.
- Er zijn neurologische uitvalsverschijnselen, zoals verlamming, gevoelloosheid of controleverlies over blaas of darmen. Soms kan dit het gevolg zijn van een ernstige hernia in de lage rug.
- De klachten blijven aanhouden terwijl er al verschillende stappen genomen zijn.
Je hebt lage rugpijn: hoe ziet het onderzoek van de huisarts eruit?
De huisarts neemt eerst een vraaggesprek af. Hiermee brengt hij of zij jouw klachten in kaart. Het vraaggesprek kan de volgende onderwerpen bevatten:
- Hoe lang heb je al last van rugpijn en hoe is het ontstaan?
- Waar zit de pijn, hoe voelt het en hoe erg is het?
- Heeft rust, beweging of je bepaalde houdingen invloed op de pijn?
- Beperkt de pijn je in je dagelijks leven?
- Heb je het gevoel dat je werk invloed heeft op je klachten?
- Heb je eerder rugklachten gehad, kanker of een operatie aan je rug?
- Wat heb je tot nu toe gedaan om de pijn te verminderen?
- Wat denk je dat de oorzaak is van de klachten
- Wat maakt je bezorgd of ongerust?
Verder kan de huisarts een lichamelijk onderzoek uitvoeren.
- De huisarts kijkt hoe jij beweegt en of bewegen pijnlijk is voor jou.
- De huisarts doet onderzoek om te kijken of jouw rugpijn komt door een bepaalde ziekte of aandoening.
- Hij of zij kan onderzoeken of de zenuwen in je rug goed werken. Dit kan door bijvoorbeeld te kijken naar je spierkracht, gevoel en reflexen.
Je hebt lage rugpijn: wat kan de huisarts voor je betekenen?
Wanneer je lage rugpijn hebt kan de huisarts advies geven en je begeleiden in het herstel. Hij of zij doet dit op basis van een aantal stappen:
Wanneer je met lage rugpijn bij de huisarts komt zal de huisarts je voornamelijk informatie en advies geven. De huisarts kan je de volgende adviezen geven:
Algemene adviezen
- Rugpijn heeft te maken met over- of onderbelasting van bepaalde structuren. Ook kan rugpijn een relatie met stress hebben.
- Pijn betekent niet dat er schade aanwezig is.
- Rugpijn komt vaak voor en gaat meestal vanzelf over binnen een paar weken.
- Wil je meer informatie? De huisarts verwijst je naar betrouwbare website zoals Thuisarts.nl.
Foto’s op scans
- Röntgenfoto’s of scans zijn niet zinvol bij rugpijn en veranderen het beleid meestal niet.
- Afwijkingen die zichtbaar zijn op scans hebben zelden te maken met rugpijn.
- Het maken van scans kan leiden tot onnodige ongerustheid, behandelingen en schadelijke straling.
📚 Lees ook: Wanneer moet je een MRI laten maken? |
Werk
- Als je denkt dat je rugpijn te maken heeft met je werk, of als je niet naar je werk kunt gaan vanwege de pijn, is het goed om de bedrijfsarts te raadplegen.
- Dit is vooral belangrijk als je nog geen contact hebt gehad met de bedrijfsarts.
Wanneer rugpijn na 3-4 nog steeds aanhoudt, geeft de huisarts advies over hoe je kunt omgaan met rugpijn:
- Blijf in beweging en ga door met de dagelijkse activiteiten, inclusief werk. Bedrust is niet zinvol.
- Enkele dagen zo nu en dan enkele uren rust nemen is aan te raden bij ernstige klachten.
- Daarna kan je geleidelijk weer beginnen met de normale activiteiten, zelfs als de pijn nog steeds hevig is.
Als het niet lukt om binnen 3 weken je activiteiten weer op te bouwen, dan kan de huisarts besluiten je door te sturen naar een fysio- of oefentherapeut. Hij of zij kan jou verder begeleiden in je herstel.
De fysio of oefentherapeut kijkt naar jouw voorkeuren en wensen voor herstel. Wat zou je graag weer willen kunnen? En hoe zou je dit graag willen bereiken?
Verder kan een fysiotherapeut een aantal dingen voor je betekenen. Hij of zij:
- geeft goede informatie zodat je begrijpt wat er met je rug aan de hand is;
- kan oefeningen meegegeven die kunnen helpen bij het herstel. Welke oefeningen dit zijn, maakt voor het herstel niet uit;
- helpt met het stap voor stap opbouwen van activiteiten.
- kan eventueel een behandeling zoals massage, manipulaties of mobilisaties inzetten om kortdurend pijn te verminderen. Dit dient altijd ter ondersteuning te zijn van de bovenstaande dingen.
Wanneer je klachten na 12 weken nog niet verminderd zijn brengt de huisarts de volgende dingen in kaart:
- Kun je steeds minder dingen doen door de pijn?
- Heb je ook andere lichamelijke klachten?
- Ben je bang om te bewegen, uit angst voor meer pijn of letsel?
- Vermijd je misschien dingen of gedraag je je anders door de pijn?
- Voel jij je hulpeloos of machteloos en denk je dat er iets ernstig mis is met je lichaam?
- Leidt dit tot veel ongerustheid en vragen of er meer onderzoek moet worden gedaan?
- Kan het ook leiden tot problemen op het werk en psychische klachten zoals stress, angst of depressie?
Wanneer deze vragen op jou van toepassing zijn, kan de huisarts je doorverwijzing naar een therapeut die gespecialiseerd is in een gedragsmatige aanpak, zoals een fysiotherapeut of psycholoog.
Als je langdurige klachten hebt en oefentherapie (stap 3) en gedragsmatige behandeling (stap 4) niet voldoende helpen, kan het nuttig zijn om deel te nemen aan een revalidatieprogramma.
Hoe ziet een revalidatieprogramma er uit?
- Het revalidatieprogramma is een combinatie van educatieve, fysieke, gedragsmatige en/of arbeidsgerelateerde behandelingen.
- Verschillende specialisten, waaronder een revalidatiearts, psycholoog en fysio- of oefentherapeut zijn bij het programma betrokken.
- Het programma wordt aangeboden in speciale behandel- of revalidatiecentra.
- De doelen van het programma zijn om je beter te laten functioneren en je te leren hoe je beter met je klachten kunt omgaan.
Bij het kiezen van de juiste stappen en om te kijken hoe snel deze stappen worden doorlopen, wordt naar verschillende dingen gekeken:
- Hoelang je al klachten hebt en hoe erg deze zijn.
- Hoe je eerder gereageerd hebt op behandelingen.
- Jouw motivatie om te herstellen.
- Of er dingen zijn die jouw herstel beïnvloeden.
Je hebt lage rugpijn: moet de huisarts medicatie voorschrijven?
Wanneer jij rugpijn hebt, is het niet altijd nodig om (pijn)medicatie te gebruiken. Soms is de pijn mild en kan deze vanzelf verdwijnen met rust, beweging of andere dingen.
Wanneer jij ernstige pijn hebt kan het gebruik van medicatie ervoor zorgen dat jij je activiteiten weer kunt hervatten.
Je kunt rekening houden met de volgende punten:
- Pijnstillers kunnen helpen bij lage rugpijn, maar hebben mogelijk maar een beperkt effect.
- Paracetamol kan op vaste tijden of wanneer nodig worden ingenomen.
- Ontstekingsremmers (NSAID’s) werken niet beter dan paracetamol.
- Ontstekingsremmende crèmes zoals diclofenacgel of ibuprofengel kunnen een alternatief zijn voor pillen. Deze veroorzaken minder bijwerkingen in het lichaam, wat veiliger kan zijn voor ouderen met nier- of hartaandoeningen.
- Patiënten met hevige, acute rugpijn, die niet wordt verlicht door paracetamol of ontstekingsremmers, kunnen opiaten krijgen, maar de behandeling zal zo kort mogelijk worden gehouden (maximaal 5 dagen). Je moet goed geïnformeerd worden voor de bijwerkingen.
- Patiënten met langdurige rugpijn die ernstige beperkingen veroorzaken, kunnen zwakkere of sterkere opiaten krijgen om stap voor stap meer activiteiten te kunnen doen. De behandeling wordt ook hier zo kort mogelijk gehouden (maximaal 1 tot 2 weken).
Hoe bereid ik mij voor op een consult bij de huisarts?
Wanneer je rugpijn hebt en een afspraak hebt met de huisarts, zijn er een aantal vragen die je zou kunnen stellen. Hier zijn enkele voorbeelden:
- Hoe groot verwacht je dat de kans is dat mijn rugpijn komt door een ernstige ziekte of aandoening?
- Zijn er behandelingsopties die zijn aan te bevelen voor mijn klachten? Zo ja, wat zijn deze opties en wat zijn de voor- en nadelen?
- Kan je inschatten hoe lang mijn klachten zullen duren?
- Welke dingen kan ik zelf proberen om mijn klachten te verminderen?
- Ik krijg mijn klacht zelf niet onder controle. Wie kan mij het best helpen?
- Zijn er specifieke vragen die ik moet stellen aan de zorgverleners die mij begeleiden, zoals de oefen- of fysiotherapeut?
- Moet ik nog een herhaal afspraak maken en zo ja, wanneer is dit het beste?
- Zijn er ondersteuningsgroepen of bronnen die zijn aan te bevelen voor mensen met vergelijkbare klachten?
Side note: “dit artikel heeft gebruik gemaakt van de NHG-standaard lage rugpijn, het is geen vervanging voor een consult bij je huisarts”.
Heb jij uitstralende beenpijn??