Ik heb een hernia in de lage rug

Inleiding

Wanneer er een hernia in de lage rug is vastgesteld of je hebt het vermoeden dat je klachten hierdoor komen, kan dit veel vragen oproepen. Antwoorden op je vragen lees je in de komende 5 minuten…

Okay, Let’s Go!

In het kort

Klachten ten gevolge van een hernia in de lage rug:

• kunnen sterk verschillen per individu;
• worden voornamelijk in het been gevoeld, maar pijn in de rug komt ook voor;
• hebben niet altijd een duidelijke oorzaak;
• hebben over het algemeen een gunstig beloop, 3 van de 4 patiënten herstelt binnen 12 weken;
• zijn niet altijd te verklaren op basis van een MRI of röntgenfoto;
• kan gevolgen hebben op het dagelijks leven en werk;
• is vaak goed zelf op te lossen.

Wat is het?

Een hernia in de lage rug is een uitstulping van de tussenwervelschijf in de wervelkolom en wordt ook wel Hernia Nuclei Pulposi (HNP) genoemd. De uittreding kan voor een ontstekingsreactie zorgen en/of druk op de zenuwwortel geven. Hierdoor kan een uitstralende beenpijn ontstaan. Klachten ten gevolge van een hernia kunnen op verschillende leeftijden voorkomen, maar wordt het meest gezien in de leeftijd van 20-50 jaar. Hernia klachten kunnen er ineens zijn of langzaam opkomen.

Waar voel je pijn ten gevolg van een hernia in de lage rug? 

Pijnklachten ten gevolge van een hernia in de lage rug kan in de rug worden gevoeld, maar pijn in het been is vaak dominant. Het is afhankelijk van het niveau waar de uitstulping uittreedt waar je de pijn ervaart. De locatie van pijn ten gevolge van een hernia kan wisselend zijn en per persoon verschillen. Zo kan pijn ten gevolge van een hernia:

• laag in de rug gevoeld worden;
• in de bil of aan de achterzijde van het been gevoeld worden. Deze pijn gaat vaak voorbij de knie (dit komt het meeste voor);
• aan de voorkant van het been gevoeld worden. Deze pijn gaat vaak tot aan de knie (dit komt minder vaak voor).

Soms kan pijn ten gevolge van een hernia samen gaan met klachten van het bekken, middenrug, bovenrug en/of nek en schouders.

Wanneer ontstaan herniaklachten?

Herniaklachten hebben niet altijd een duidelijke oorzaak. Soms kan het acuut ontstaan en soms kan het langzaam op komen zetten. Pijn ten gevolge van een hernia kan ontstaan:

• tijdens of na het maken van een onverwachte beweging;
• tijdens of na het langdurig aanhouden van een bepaalde houding en/of beweging (overbelasting);
• door een periode van inactiviteit (onderbelasting);
• zonder duidelijke oorzaak.

Welke dingen maken de kans op het krijgen van een hernia in de lage rug groter?

Het is niet altijd duidelijk waardoor de kans op een hernia groter is. Mogelijk dat erfelijke aanleg een rol speelt.

Onderzoek laat zien dat de kans op een hernia groter is bij mensen die:

• lang zijn;
• zwaar lichamelijk werk doen;
• veel stress hebben;
• roken;
• lang en vaak autorijden.

Wat zijn de symptomen?

Pijn ten gevolge van een hernia kan verschillende symptomen geven. Klachten worden vaak beschreven als een scherp schietende pijn in het been, voorbij de knie. De intensiteit van pijn ten gevolge van een hernia kan verschillen per individu en kan fluctueren. Symptomen kunnen zijn:

• Een scherp schietende uitstralende pijn in het been.
• De pijn wordt vaak beschreven als branderig, knagend of zeurend.
• De pijn kan in het onderbeen gevoeld worden, soms tot in de voet.
• Houdingen en bewegingen waarbij druk of rek op de zenuw komt kunnen als pijnlijk worden ervaren.
• Houdingen of bewegingen waarbij de druk of rek van de zenuw afneemt, worden vaak als verlichtend ervaren.
• Sommige mensen ervaren rugpijn.
• Druk verhogende momenten zoals hoesten, niezen of persen (toilet gaan) geven soms meer pijn.
• Sommige mensen ervaren minder kracht in zijn of haar been, hebben tintelingen of ervaren doofheid in hun been.

Hoe lang duurt het herstel?

Wanneer een hernia geconstateerd is, kan je het herstel gewoon afwachten. Bij 3 van de 4 mensen gaan herniaklachten vanzelf over binnen 12 weken. De beenpijn verdwijnt vaak het eerst. Rugklachten houden soms langer aan. Wanneer er uitvalsverschijnselen aanwezig zijn kunnen deze klachten soms langer aanwezig blijven. Lees meer over de hersteltijd van een hernia. 

Kan het kwaad?

Klachten ten gevolge van een hernia kunnen erg vervelend zijn. Gelukkig kan het vaak geen kwaad en verdwijnen bij de meeste mensen de klachten spontaan. Ook wanneer klachten langer dan 6 weken aanhouden of langdurend (>12 weken) zijn, kunnen de klachten overgaan. Bij een kleine groep leidt een hernia tot blijvende schade of invaliditeit.

Moet ik een scan laten maken?

Klachten ten gevolge van een hernia zijn vaak goed te herkennen. De typische klachten geven vaak duidelijk weer dat de klachten komen door een ontsteking van de zenuwwortel. Een MRI-scan en/of foto is in eerste instantie dan ook niet nodig om te maken. De meeste klachten verdwijnen spontaan; de uitslag van een scan verandert niet wat er moet gebeuren.

Een scan kan ook nadelen hebben: soms worden er dingen gezien op een scan die niet in relatie staan tot je klachten. Dit kan zorgen voor onzekerheid of ongerustheid. Dit heeft een nadelige invloed op het herstel.

Het maken van een scan kan nodig zijn wanneer:

• verwacht wordt dat je klacht een ernstigere oorzaak heeft;
• wanneer ernstige uitvalsverschijnselen optreden;
• wanneer de pijn zeer ernstig is en ondanks pijnmedicatie niet wil verdwijnen;
• als je na de normale hersteltermijn (8-12 weken) nog steeds klachten blijft houden;
• wanneer vermoed wordt dat een operatie de beste oplossing is.

Wil je meer weten of foto’s scans en rugpijn. 

Wanneer moet ik hulp inschakelen?

Gelukkig verdwijnt pijn ten gevolge van een hernia vaak vanzelf. Toch is het verstandig om te weten wanneer je hulp moet inschakelen.

Zoek hulp bij een huistarts of medisch specialist (neuroloog) wanneer je:

• in ernstige mate toenemende pijn ervaart;
• moeite hebt met (uit)plassen, terwijl je wel nodig moet;
• plas of poep niet meer kunt ophouden;
• het gevoel in de schaamstreek verminderd is;
• plotseling en in toenemende mate minder kracht hebt in je been. Op tenen staan of op de hakken lopen lukt dan niet meer;
• zwakte hebt in beide benen;
• de pijn ontstaan is na een val;
• toenemende pijn hebt na een operatie of prik in de rug;
• kanker hebt of in het verleden hebt gehad;
• nachtelijke pijn ervaart die niet afhankelijk is van bewegen;
• geen houding of beweging kunt vinden waarbij de pijn minder is.

Je kunt hulp van een fysiotherapeut of andere hulpverlener inschakelen wanneer je:

• niet goed begrijpt wat er aan de hand is;
• niet weet wat de oorzaak van je klachten is;
• er niet achter komt waarom je klachten niet herstellen;
• wilt weten hoe lang het gaat duren;
• wilt weten hoe je de controle over je klachten terug kunt krijgen;
• wilt weten wat je zelf aan je klachten kunt doen.

Wat zijn de gevolgen?

De gevolgen van herniaklachten kunnen sterk verschillen en zijn erg divers. Herniaklachten kunnen zorgen voor:

• het vermijden en veranderen van bewegingen en houdingen;
• het hebben van beperkingen in het dagelijks functioneren en sport;
• slecht slapen;
• werkverzuim;
• vermoeidheid;
• stemmingswisselingen;
• problemen met sociale activiteiten en relaties;
• angst en depressie;
• zorgen over de toekomst.

Behandeling van herniaklachten

Er is geen magische behandeling voor herniaklachten. Herniaklachten moeten vanzelf herstellen. Toch kan pijn ten gevolge van een hernia leiden tot onzekerheid over het herstel. Goed begrijpen wat er aan de hand is kan dan helpen. Mensen met hernia klachten hebben vaak de volgende vragen:

• Wat is er aan de hand?
• Wat is de oorzaak van mijn klachten?
• Waarom herstellen mijn klachten niet?
• Wat zijn de consequenties van het hebben van deze klachten?
• Hoe lang gaan mijn klachten duren?
• Hoe kan ik de controle over mijn klachten terugkrijgen?
• Wat kan ik zelf aan mijn klachten doen.

Wil jij ook antwoord op de volgende vragen? Volg dan nu het online herstelprogramma ‘Het oplossen van lagerugpijn met uitstraling doe je zo!‘